Oleksandra Matwijczuk: To nie jest wojna dwóch państw, to jest wojna dwóch systemów – autorytaryzmu i demokracji
Fragmenty z wykładu noblowskiego Oleksandry Matwijczuk, przewodniczącej Centrum Wolności Obywatelskich podczas ceremonii wręczenia pokojowej Nagrody Nobla 10 grudnia w Oslo.
Photo: © CCL
“Pokój, postęp i prawa człowieka są ze sobą nierozerwalnie związane. (…) Przy podejmowaniu decyzji politycznych prawa człowieka powinny być równie ważne jak korzyści ekonomiczne czy bezpieczeństwo. Takie podejście powinno być stosowane również w polityce zagranicznej. Widać to na przykładzie Rosji, która konsekwentnie niszczy własne społeczeństwo obywatelskie. Ale kraje demokratycznego świata przez długi czas przymykały na to oko. Nadal ściskali ręce rosyjskim przywódcom, budowali gazociągi i prowadzili interesy (...). Przez dziesięciolecia wojska rosyjskie popełniały zbrodnie w różnych krajach. Ale zawsze uchodziło to bezkarnie. Świat nie zareagował odpowiednio nawet na akt agresji i aneksję Krymu, co stało się pierwszym tego typu przypadkiem w powojennej Europie. Rosja myślała, że może robić, co chce.
(...) Naród ukraiński pragnie pokoju bardziej niż ktokolwiek inny na świecie. Ale pokój nie może zostać osiągnięty przez kraj atakowany, jeśli on złoży broń. To nie będzie pokój, tylko okupacja. (…) Demokratyczny świat jest przyzwyczajony do ustępstw wobec dyktatur. Dlatego tak ważna jest gotowość narodu ukraińskiego do przeciwstawienia się rosyjskiemu imperializmowi. Nie zostawimy ludzi na terenach okupowanych na śmierć i tortury. Życie ludzi nie może być „politycznym kompromisem”.
(...) To nie jest wojna dwóch państw, to jest wojna dwóch systemów – autorytaryzmu i demokracji. Walczymy o możliwość zbudowania państwa, w którym prawa wszystkich są chronione, władza jest odpowiedzialna, sądy – niezależne, a policja nie rozpędza pokojowych demonstracji studenckich na centralnym placu stolicy.
(...) Nie chcemy, aby nasze dzieci przeżywały wojny i cierpienia. Musimy wziąć odpowiedzialność na siebie, nie zrzucać na barki swoich dzieci tego, co musimy zrobić my, ich rodzice. Ludzkość ma szansę przezwyciężyć globalne kryzysy i i na nowo zrozumieć świat.
Czas wziąć odpowiedzialność na siebie. Nie wiemy, ile czasu nam jeszcze zostało.
A ponieważ ceremonia wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla odbywa się w czasie wojny, pozwalam sobie zwrócić się do ludzi na całym świecie i wezwać do solidarności. Nie trzeba być Ukraińcem, aby wspierać Ukrainę. Wystarczy być człowiekiem.”
Pełna wersja wykładu noblowskiego Oleksandry Matwijczuk.
Oleksandra Matwijczuk (ur. 1983) - ukraińska obrończyni praw człowieka, współzałożycielka Centrum Wolności Obywatelskich. Matwijczuk i inni wolontariusze Centrum zainicjowali ruch “Euromajdan SOS”, aby zapewnić pomoc prawną prześladowanym uczestnikom Euromajdanu. Po Rewolucji Godności Centrum Wolności Obywatelskich zebrało i przekazało do Międzynarodowego Trybunału Karnego dowody naruszenia praw człowieka przez reżim Wiktora Janukowycza. W 2018 roku Oleksandra Matwijczuk zainspirowała kampanię #SaveOlegSentsov, aby doprowadzić do uwolnienia ukraińskiego reżysera. Po ataku Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku Centrum Wolności Obywatelskich przedstawił inicjatywę “Trybunał dla Putina” - dokumentowanie zbrodni wojennych popełnianych przez rosyjskich żołnierzy i kierownictwo.
(...) Naród ukraiński pragnie pokoju bardziej niż ktokolwiek inny na świecie. Ale pokój nie może zostać osiągnięty przez kraj atakowany, jeśli on złoży broń. To nie będzie pokój, tylko okupacja. (…) Demokratyczny świat jest przyzwyczajony do ustępstw wobec dyktatur. Dlatego tak ważna jest gotowość narodu ukraińskiego do przeciwstawienia się rosyjskiemu imperializmowi. Nie zostawimy ludzi na terenach okupowanych na śmierć i tortury. Życie ludzi nie może być „politycznym kompromisem”.
(...) To nie jest wojna dwóch państw, to jest wojna dwóch systemów – autorytaryzmu i demokracji. Walczymy o możliwość zbudowania państwa, w którym prawa wszystkich są chronione, władza jest odpowiedzialna, sądy – niezależne, a policja nie rozpędza pokojowych demonstracji studenckich na centralnym placu stolicy.
(...) Nie chcemy, aby nasze dzieci przeżywały wojny i cierpienia. Musimy wziąć odpowiedzialność na siebie, nie zrzucać na barki swoich dzieci tego, co musimy zrobić my, ich rodzice. Ludzkość ma szansę przezwyciężyć globalne kryzysy i i na nowo zrozumieć świat.
Czas wziąć odpowiedzialność na siebie. Nie wiemy, ile czasu nam jeszcze zostało.
A ponieważ ceremonia wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla odbywa się w czasie wojny, pozwalam sobie zwrócić się do ludzi na całym świecie i wezwać do solidarności. Nie trzeba być Ukraińcem, aby wspierać Ukrainę. Wystarczy być człowiekiem.”
Pełna wersja wykładu noblowskiego Oleksandry Matwijczuk.
Oleksandra Matwijczuk (ur. 1983) - ukraińska obrończyni praw człowieka, współzałożycielka Centrum Wolności Obywatelskich. Matwijczuk i inni wolontariusze Centrum zainicjowali ruch “Euromajdan SOS”, aby zapewnić pomoc prawną prześladowanym uczestnikom Euromajdanu. Po Rewolucji Godności Centrum Wolności Obywatelskich zebrało i przekazało do Międzynarodowego Trybunału Karnego dowody naruszenia praw człowieka przez reżim Wiktora Janukowycza. W 2018 roku Oleksandra Matwijczuk zainspirowała kampanię #SaveOlegSentsov, aby doprowadzić do uwolnienia ukraińskiego reżysera. Po ataku Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku Centrum Wolności Obywatelskich przedstawił inicjatywę “Trybunał dla Putina” - dokumentowanie zbrodni wojennych popełnianych przez rosyjskich żołnierzy i kierownictwo.